Киви, Алексис
А́лексис Ки́ви (суом. Aleksis Kivi, эсинзэ лем.: Alexis Stenvall[7], швед. Stenvall; 1834, ожоковонь 10 чи Нурмиярви, Суоминь Ине Инязмастор — 1872, ацамковонь 31 чи Туусула, Суоминь Ине Инязмастор) — суоминь сёрмадей, ульнесь суоминь кельсэ реалистической литературань теицякс-путыцякс.
| Киви, Алексис | |
|---|---|
| суом. Alexis Stenvall | |
 | |
| чачома лем | суом. Alexis Stenvall |
| чачома чись | ожоковонь 10 чи 1834[1][2][3][…] |
| Чачома тарка | |
| Кулома чись | ацамковонь 31 чи 1872[1][2][3][…] (38 иеть) |
| Кулома тарка | |
| Мастор | |
| Важодема ёрокчизе | сёрмадей, драма сёрмадысь, валморозей, новэлистсь |
 Алексис Киви | |
Киви сёрмадызе васеньце суоминь раськень роман «Сисем лелят-ялакст» (1870), «Нумизманы» пьесанть (1864) ды ламо валморот[8][9].
Киви сёрмадсь васеньце литературной сёрмадовкст сестэ зняро суоминь кельсэ литературась эзь ульне, ансяк кургсто-кургс фольклоронь хормась[8][9]. Киви кармась васеньце суоминь сёрмадеекс[10]. 1900-це иетнестэ сон вечкевикс Суоминь раськень сёрмадей[11].
Эрямопингезэ
витнемс
Алексис Стенвалл чачсь 1834 иестэ Нурмиярвисэ Палойоки велесэ Эрик Йохан Стенвалень (1798-1866) ды Анна-Кристийн Хамбергэнь (1793-1863) семиясо. Сынст ульнесть се шкантень колмо цёраст: Джон, Эмануэль ды Альберт. Истя жо Алексисэнь ульнесь Агнес патязо, кона кулось 1851 иестэ, ды сонензэ ульнесь 13 иеть[9]. Тиринь келекс Кивинь ульнесь суоминьсэсь, ансяк тетянзо-аванзо содылизь шведэньзентьгак[12]. Сонсь Алексис Киви кармась кортамо шведень кельсэ ансяк зярдо тензэ топодсть 12 иеть, кода кармась тонавтнемэ Хельсинкисэ, сестэ сон кавтолдсь улемс студентэкс, эли бачкакс[9]. Авась нейс Аликсисэнь бачкакс, ды те меленть сонзэ кирвастизе[12].
Литературась
витнемс- Сто замечательных финнов. Калейдоскоп биографий = 100 suomalaista pienoiselämäkertaa venäjäksi / Ред. Тимо Вихавайнен (Timo Vihavainen); пер. с финск. И. М. Соломеща. — Хельсинки: Общество финской литературы (Suomalaisen Kirjallisuuden Seura), 2004. — 814 с. — ISBN 951-746-522-X.. — Электронная версия (Ваннозь 26 Якшамковонь 2009)
- [Творчество А. Киви], в кн.: Карху Э. Г., Финляндская литература и Россия. 1850 ‒ 1900, М. ‒ Л., 1964, с. 85 ‒ 122;
- Viljanen L., Aleksis Kiven runomaailma, Porvoo, 1953;(суом.)
- Kinnunen A., Aleksis Kiven näytelmät, Porvoo ‒ Hels., [1967] (библ. с. 309 ‒ 15).(суом.)
- Aaltonen, Jukka & Lahti, Ilpo & Salminen, Jouko K.: Nyt ei auta pelko eikä vapistus. Aleksis Kiven terveydestä, kirjeistä, unista ja seitsemästä veljeksestä. Turku: Turun Aleksis Kivi -Kerho, 2015. ISBN 978-952-93-5532-7.(суом.)
- Holma Jaakko: Totta vai tarua? ― Aleksis Kiven kuolinmökin museoarvo ja aitous. pro gradu. Jyväskylän yliopisto, 2011. Teoksen verkkoversio (viitattu 28.3.2016).(суом.)
- Juutinen, Juha: Linnut Aleksis Kiven tuotannossa. Lintumies 4/1985, s. 174–181.(суом.)
- Ketonen, Oiva: Kohtalon vaihtoehdot. Aleksis Kivi, August Ahlqvist ja sivistyneistön vähäinen kansalaisrohkeus. Porvoo Helsinki Juva: WSOY, 1989. ISBN 951-0-16013-X.(суом.)
- Kinnunen, Aarne: Nummisuutarit komedia viidessä näytöksessä (1994)(суом.)
- Kinnunen, Aarne: Aleksis Kiven näytelmät. Analyysi ja tarkastelua ajan aatevirtausten valossa. Väitöskirja: Helsingin yliopisto. Porvoo Helsinki: WSOY, 1967.(суом.)
- Kivi, Aleksis: Kirjeet. Kriittinen editio. Päätoimittaja Juhani Niemi. Helsinki: Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, 2012. ISBN 978-952-222-390-6.(суом.)
- Lehtonen, J. V.: Nurmijärven poika. Kuvia Aleksis Kiven elämästä. Helsinki: Otava, 1934. ISBN 978-951-0-34891-8.(суом.)
- Meri, Veijo: Aleksis Stenvallin elämä. 4. täydennetty painos (1. painos 1973). Helsingissä: Otava, 1975. ISBN 951-1-10489-6.(суом.)
- Meri, Veijo: Elon saarel tääl. Aleksis Kiven taustoja. Helsingissä: Otava, 1984. ISBN 951-1-07994-8.(суом.)
- Rahikainen, Esko: Kivi. Jyväskylä: Gummerus, 1984. ISBN 951-20-2525-6.(суом.)
- Rahikainen, Esko: Lumivalkea liina. Aleksis Kivi ja rakkaus. Helsinki: Like, 1998. ISBN 951-578-579-0.(суом.)
- Rahikainen, Esko: Metsän poika. Aleksis Kiven elämä. Helsingissä: Ajatus, 2004. ISBN 951-20-6677-7.(суом.)
- Rahikainen, Esko: Impivaaran kaski. Aleksis Kivi kirjallisuutemme korvenraivaajana. Helsinki: Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, 2009. ISBN 978-952-222-107-0.(суом.)
- Sihvo, Hannes: Elävä Kivi: Aleksis Kivi aikanansa. Helsinki: Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, 2002. ISBN 951-746-421-5.(суом.)
- Tarkiainen, Viljo: Aleksis Kivi. Elämä ja teokset. 6. painos (1. painos 1915). Porvoo Helsinki Juva: WSOY, 1984. ISBN 951-0-12389-7.(суом.)
- Yli-Paavola, Jaakko & Laaksonen, Pekka (toim.): Tulinuija. Aleksis Kiven seuran albumi. Helsinki: Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, 2009. ISBN 978-952-222-135-3.(суом.)
Невтевкст
витнемс
|
Киви, Алексис Викиутомсо |
|---|
- Сайт, посвящённый Алексису Киви
- Сайт, посвящённый фестивалю, организуемому в честь Киви
- Vapaasti ladattavia Aleksis Kiven e-kirjoja Projekti Lönnrotilta sekä (суом.)
- Project Gutenbergiltä.(суом.)
- Aleksis Kiven Seura.(суом.)
- Aleksis Kiven Seura Facebookissa. (Sivulla julkaistaan ajankohtaisia kirjailijaan liittyviä uutisia.)(суом.)
- Aleksis Kiven runot, Runosto.net.(суом.)
- Nurmijärven kunta: Aleksis Kiven syntymäkoti.(суом.)
- Tiet lähteisiin – Aleksis Kivi SKS:ssa Архивировазь 22 Ацамковонь 2013 иестэ. -verkkojulkaisu, Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, 2007.(суом.)
- Aleksis Kivi -korpus (SKS) Архивировазь 3 Даволковонь 2014 иестэ. Toim. Sakari Katajamäki, Ossi Kokko ja Elina Kela. FIN-CLARIN: Finnish Language Resource Infrastructure / CSC – Tieteen tekniikan keskus: Kielipankki 2013. (Suomalaisen Kirjallisuuden Seurassa laadittu korpus Aleksis Kiven kirjeistä, teoskäsikirjoituksista ja kirjailijan elinaikana julkaistuista painoksista.)(суом.)
- Kivijalka. Helsingin yliopiston Kotimaisen kirjallisuuden järjestämien Kivijalka-seminaarien aineistoa 1999-2002(суом.)
- YLE Elävä arkisto: Aleksis Kivi.(суом.)
- Kivi-juhlat.(суом.)
- Yle Elävä arkisto: Olviretki Schleusingenissa -kuunnelma(1961).(суом.)
- Yle Oppiminen: Aleksis Kiven päivä, suomalaisen kirjallisuuden päivä 10.10.(суом.)
- Yle Areena – Aleksis Kiven Seitsemän veljestä äänikirjana(суом.)
- Yle Areena – Radio 1: Aristoteleen kantapää: Aleksis Kivi: hullu nero vai pelkästään nero?(суом.)
Лисьмапрят
витнемс- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Aleksis Kiven päivä, suomalaisen kirjallisuuden päivä 10.10. — Yle, 2012.
- ↑ 3,0 3,1 Энциклопедия Брокгауз (нем.)
- ↑ LIBRIS — Национальная библиотека Швеции, 2018.
- ↑ Киви Алексис // Большая советская энциклопедия (руз.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ http://www.poemhunter.com/ebooks/redir.asp?ebook=54210&filename=aleksis_kivi_2012_3.pdf
- ↑ Kivien nimet. Yle.fi:Aristoteleen kantaapää
- ↑ 8,0 8,1 Suuri henkilökirja 2001, s. 336.(суом.)
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Kansalliskirjailija / Rahikainen, Esko. Aleksis Kivi. Nurmijärven kunta(суом.)(недоступная ссылка — история). Ваннозь 4 Сундерьковонь 2017. Архивировано из первоисточника 6 Ожоковонь 2014. Архивировазь 6 Ожоковонь 2014 иестэ.
- ↑ Suomalainen tietosanakirja 1990, s. 307–308.
- ↑ Elämän vuodet. Perttula, Irma/ Aleksis Kivi. Nurmijärven kunta(суом.)(недоступная ссылка — история). Ваннозь 5 Сундерьковонь 2017. Архивировано из первоисточника 6 Ожоковонь 2014. Архивировазь 6 Ожоковонь 2014 иестэ.
- ↑ 12,0 12,1 Sihvo, Hannes: Kivi, Aleksis (1834–1872) Kansallisbiografia-verkkojulkaisu. 2.7.2012. Helsinki: Suomalaisen Kirjallisuuden Seura. Viitattu 25.11.2014.(суом.)